en préparation
-
S.M. Hakopian, Le génocide arménien dans l'Empire ottoman et le Problème de la responsibilité de l'Allemagne impériale
ՊԲՀ.1963-I.pp.53-66
Ս. Մ. Հակոբյան, Հայերի գենոցիդը Օսմանյան կայսրությունում և իմպերիալիստական Գերմանիայի պատասխանատվության հարցը
-

- Traduction sommaire par Google à partir du résumé en russe :

- Les cercles dirigeants du Parti Itihad léxercice de ses plans pan-turquise, plans pan-islamiques en 1915-1916. soumis à un génocide de la population arménienne de l'Empire ottoman. génocide V.rezultate plus d'un million d'Arméniens ont été tués et la publication soient envoyés à périr dans les déserts de Mésopotamie. La responsabilité du génocide incombe alors alliés dirigeants turcs - les impérialistes allemands. Au cours de l'Empire ottoman a perpétré le massacre des Arméniens en Allemagne impérialiste a toujours soutenu le gouvernement turc. impérialistes allemands sont couver plans de "nettoyer" l'Arménie occidentale des Arméniens.

-
«Purifiée» sur le territoire arménien, à leur avis, pourraient être plus robustes base militaire et stratégique pour les guerres d'agression avec la Russie et l'Angleterre, et a expulsé les Arméniens à être utilisé en Mésopotamie comme une main-d'œuvre bon marché dans la construction du chemin de fer de Bagdad. Pendant la Première Guerre mondiale, le gouvernement du Kaiser a soutenu les activités des autorités turques sur le génocide arménien et de ses agents ont pris part activement. En revanche, le Kaiser allemand, les forces démocratiques du peuple allemand a parlé dans la défense des Arméniens persécutés.

- Organisation révolutionnaire de «Spartacus» les travailleurs allemands et de son chef, Karl Liebknecht, a dénoncé le gouvernement de l'empereur pour sa participation dans le génocide des Arméniens.
Suivi cet exemple et d'autres personnalités allemandes. Discours prononcé par les forces démocratiques du peuple allemand a conduit le gouvernement allemand à passer de réduire au silence la politique de ces événements en Turquie à la justification politique de génocide et, partant, il s'est exposé aux yeux du monde en tant que complice de ce crime.

-
-
à compléter
Ս. Մ. Հակոբյան, Հայերի գենոցիդը Օսմանյան կայսրությունում և իմպերիալիստական Գերմանիայի պատասխանատվության հարցը
- 1 Վ. Ի. Լենին, Երկեր, հատ. 23, էջ 235։

- 2 А. В. Амфитеатров , Армянский вопрос, СПБ, 1906, Էջ 43։

- 3 А. С. Брусалимский , Внешняя политика и дипломатия германского империализма в конце XIX века, М., 1951, Էջ 198

- 4 «Die Grosse Politik der Europaischen Kabinette», 1871—1914, Բեռլին, Հատ. XII (I), փաստաթուղթ №2904։

- 5 Նույն տեղում, փաստաթուղթ 2903։

- 6 Տե՛ս Георг Хальгартен , Империализм до 1914 г. (перевод с немецкого), М., 1961, էջ 30 :

- 7 Տես G. W. Наllgагtеո   Imperialismus vor 1914, Munchen, 1951, Bd. I. էջ 268:

- 8 «Kolnische Zeitung», von 13 Januar 1903: Մեջբերված է G. W. Hallgarten-ի. նշվաձ գրքից։ Bd. I, Էջ 503։

- 9 Бернгард Бюлов , Воспоминания, М.—Л., 1935, Էջ 128,132

- 10 «Записки германского крон-принца», М.—Л., 1923, Էջ 19

- 11 «Le Rire» 1898, նոյեմբերի 28,

- 12 К. Helfferich , Die deutsche Turkenpolitik, 1921, էջ 11

- 13 Տե՛ս «British Documents on the Origins of the War», 1898—1914, հատ. X. փաստաթուղթ N#478

- 14 Պ, Ռորրախի այդ ելույթը գրի էր առնվել րեռլինում ռուսական ռազմական գործակալ Բաղարովի կողմից, և որպես գաղտնի զեկույց ուղարկվել Պետրբուրգ՝ ռուսական բանակի գլխավոր շտաբին։ Տե՛ս Центральный государственный военно-исторический архш ЦГВИА), ф. 2000с, on. 1, Д. 973, л. 110.

- 15 Տե՛ս П. Рораx, Война и германская политика, Петроград, 1915, էջ 62.

- 16 Sb u ЦГВИА, ф. 2000 с, on. 1, д. 973, л. 115.

- 17 Այդ գրականությունից կարելի է նշել. A. Sргеngег, Babylonien, das reichste Land der vorzeit und das lohnendste Kolonisationsfeld fur die Gegenwart, Heidelberg, 1886; E. Sachau , Reise in Syrien und Mesopotamien, Leipzig. 1883; E. Sасhau. Am Euphrat und Tigris, Reisenotizen Leipzig, 1900; M. Oppenheim , Vom Mlttelmeer zum Persischen Golf, Berlin, 1898; H. Grothe, Die Bagdadbahn und das schwabische Bauernelemente in Transkaukasien und Palastina, Gedaken zur Kolonization Mesopotamiens, München, 1902.

- 18 Տե՛ս  A. Sprenger , նշվ. աշխ., էջ 265։

- 19 Պ. Ռորրախի այդ Հայտարարությունը տպված է եղել ֆրանսիական « Temps» հանրահայտ թերթում, որաեդից և այն արտատպվել է Թիֆլիսում Հրապարակվող «Кавказское Слово»  ի 1916 թ. ապրիլի 13-ի համարում։

- 20 Տե՛ս ЦГВИА, ф. 2000 с., ОП. 1, Д. 973, ЛЛ. 110—115.

- 21 Նույն տեղում, թ» 115։

- 22 «Междупародные отношения в эпоху империализма. Документы из архивов царского и временного правительства», М.—Л., 1931, серия III, т. I, էջ 119:

- 23 Պադաքյան, Հայ Գողգոթան, Վիեննա, 1922, էջ 33

- 25 Տե՛ս ՀՍՍՌ ՊՊԿԱ, ֆ. 57, ղ. 734, թ. 6։

- 26 «Echo de Paris», 1916, № 11563, ՛նաև՝ ЦГИА Грузинской ССР, ф. 520, on. I, д.? 4, л. 123.

- 27 Տե՛ս «British Documents on the Origins of the War», X, փասաաթուղթ 478։

- 28 Տե՛ս «Կոչնակ», Նյու-Ցորք, 1915, 2 Հոկտեմբերի N# 40, էջ 862 — 863

- 29 Вratter . Die Armenische Frage, ԲեոլիՆ, 1915։

- 30 Մեջբերված է «Le traitement des Arméniens dans l'Empire Ottoman (1915 1916)» գրգից  Փարիզ 1916 էջ 113

- 31 Տե՛ս  Friedrich Nauman , Membre du Reichstag, L'Europe centrale, Փարիզ,. Հատ. I

- 32 Տե՛ս «Մշակ», 1915, 22 սեպտեմբերի, № 207, էջ 1։

- 33 « Mémoires de I'ambassadeur Morgenthau», էջ  320-321
- 34 Տե՛ս «Армянский вестник», Москва, 1916, № 2, էջ 20

- 35 Տե'ս Ա. Ալպոյաճյան, Պաամութիւն հայ Կեսարիոյ, ԳաՀիրե, 1937, Հատ. Բ, էջ 1450։

- 36 «Мémоires de l'ambassadeur Morgenthau» Էջ 320։

- 37 Տե՛ս ՀՍՍՌ ՊՊԿԱ, ֆ. 57, դ. 632, թ. 16   

- 38 Տե՚ս «Deutschland und Armenien (1914—1918,. Sammlung diplomafischer aktenstucke heransgegeben und eingeleitet von Dr. Johannes Lepsius», 1919, Պոտսգամ, էջ 79:

- 39 Տե՚ս նույն տեղում, վերոհիշյալ անձանց զեկույցները   

- 40 Նույն տեղում, էջ 96—97։

- 41 Տե՛ս «Сборник дипломатических документов, Реформы в Армении», Петроград, 1915, էջ 144
 
- 42 Տե՛ս «Deutshland und Arnienien», էջ  79։

- 43 Տե՛ս «Revue des Deux Mondes», 1916, փետրվարի 1

- 44 Տե՛ս «Le traitement des Arméniens...», էջ 403 

- 45 Տե՛ս «Համբավաբեր», 1916. N# 11, էջ 343,   

- 46 Տե՛ս «ՀՍՍՌ ՊՊԿԱ, ֆ. 57, ո. 632, թ. 16, 

- 47 Տե՛ս նույն տեղում, թթ. 1-2   

- 48 Տե՛ս «Կոչնակ», 1915, 23 հոկտեմբերի, N# 43, էջ  935   

- 49 Տե՛ս Ե. Ռշտունի, Վանի դեպքրը և ինրնապաշապանությունր, Կոչնակ», 1915, էջ 241-244,

- 50 Տե՛ս «Армянский вестник», 1916, № 33, էջ 23»     

- 51 Նույն տեղում, 1916, N#8, էջ 8։     

- 52 «Schwelzerische Orient-mission», 1917, № 4, էջ 2-3

- 53 Տե՛ս Մ. Գ, ճիզմեճյան, Խարբերդ և իր զավակները, Ֆրեզևդ, 1955, էջ 440-441

- 54 Տե՛ս «Le traitement des Arméniens»..., թ. 415, Գ. Հ. ԳալուստյաՆ, Մարաշ, Նյոս֊Ցորք, 1934, էջ 171-177     

- 55 Տե՛ս Պաղաքյան, Հայ Գողգոթան, էջ 229։         

-56 Տե՛ս Ջ. Եսայան, Մուրատի ճամրորդոլթիւնը Սվազեն Պաթում, Պոսթըն, 1920, էջ 85։

- 57 Անհրաժեշտ է նշել, որ պատերազմի ժամանակ գերմանական Ռայխստագի ոեակցիոա տեպուտատներն ու շխանավորները հնարավորություն չէին տալիս Կ. Լիրկնեխաին օգտագործելու պառլամենտական ամրիոնր ծավալուն ելույթների համար և նա ստիպված դիմում էր» այսպես կոչված «փոքր» կամ «կարճ» հարցումների տակտիկային։

- 58 «Sienographische Berichte über die Verhandlungen des Deutschen Reichstages», Բէոլին, Հատ . 306, էջ 512. Նաև «Կոչնակ», 26 փետրվարի, 1916, էջ 225։
Տե՛ս «Vorwarts», 1916, Հունվարի 12։

- 59 Karl Liebknecht , Ausgewahlte Reden. Briefe und Aufsatze, Dietz Verlag, Բէոլին, 1952, Էջ 350, նաև «Համրավարեր», 1916, N# 17, էջ 538։

- 61 Карл Либкнехт , Мой процесс по документам, 1918, Էջ 41, 54 ?

- 62 «Le tгаitement des Arméniens...», Էջ 25, 26,

- 63 Տե՛ս «Կարմիր բանվոր» Աստրախան, 1919, N# 1։

- 64 Տե՛ս Harry Stuermer, «Deux ans de guerre à Constantinople», Paris, 1917
38, 50։

- 65 J. Lepsius, «Bericht über die Lage des armenischen volkes in der Turkei», Պոտսդամ, 1916.

- 66 Տե՛ս А. Дживелегов , Судьба Армении, «Армянский вестник», 1916, № 1, էջ 5»

- 67 Տե՛ս «Армяне и война», Одесса, 1916, № 2—3, էջ 1
( à controler la transcription des références bibliographiques à partir du texte imprimé )
-
-