ºñ» ºñ»ù ù³ç³ñÇ Ñ³Û é³½ÙÇÏÝ»ñ ³Ûë ׳ϳï³Ù³ñïáõÙ ³ñųݳó³Ý È»ÝÇÝÇ ßù³Ýß³ÝÇ:

ìáñáÝ»ÅÛ³Ý é³½Ù³×³Ï³ïÇ 5-ñ¹ ·í³ñ¹Ç³Ï³Ý ï³ÝϳÛÇÝ µ³Ý³ÏÇ 18-ñ¹ ï³ÝϳÛÇÝ ÏáñåáõëÇ 18-ñ¹ ï³ÝϳÛÇÝ µñÇ·³¹Ç 1-ÇÝ ï³ÝϳÛÇÝ ·áõÙ³ñï³ÏÇ Ññ³Ù³Ý³ï³ñ, Ù³Ûáñ º÷ñ»Ù Ô³ñǵ۳ÝÁ, Çñ Ëǽ³ËáõÃÛ³Ùµ ³ãùÇ ÁÝÏ³í ¹»é»õë ÑáõÉÇëÇ 12-ÇÝ äñáËáñáíÏ ³ÛÇ Ùáï Ý߳ݳíáñ ï³ÝϳÛÇÝ ×³Ï³ï³Ù³ñïáõÙ ` áñÇ ÁÝóóùáõ٠ݳ áãÝã³óñ»ó ѳϳé³Ïáñ¹Ç 2 ï³ÝÏ, 2 Ññ³Ýáà »õ ßáõñç Ù»Ï ¹³ë³Ï ½ÇÝíáñ áõ ëå³` ³ñųݳݳÉáí γñÙÇñ ¹ñáßÇ ßù³Ýß³ÝÇ: ²å³ ¼áÉã»õ ù³Õ³ùÇ Ñ³Ù³ñ ÙÕí³Í Ù³ñïáõÙ.

§Ø³Ûáñ Ô³ñǵ۳ÝÁ ³ÝÓÝ³Ï³Ý Ëǽ³ËáõÃÛ³Ùµ áõ §î-34¦ ï³ÝÏÇ áõݳÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ û·ï³·áñÍ»Éáõ ÑÙïáõÃÛ³Ùµ á·»ßÝãáõÙ ¿ñ Çñ ï³ÝÏÇëïÝ»ñÇÝ »õ ÙÕáõÙ ³ÝÙ³Ñ ëËñ³ÝùÝ»ñÇ,- Ýßí³Í ¿ å³ñ·»õ³ïñÙ³Ý Ã»ñÃÇÏáõÙ: -
†„ Ñ»ñáë³Ï³Ý ÏéíáõÙ Ô³ñǵ۳ÝÁ ³ÝÓ³Ùµ áãÝã³óñ»ó 300 ÑÇïÉ»ñ³Ï³Ý, 4 ï³ÝÏ, 80 Ù»ù»Ý³, 12 ³Ï³Ý³Ý»ï, 10 Ïñ³Ï³Ï»ï, ½ÇݳÙûñùÇ 2 å³Ñ»ëï: Ô³ñǵ۳ÝÁ ·ñ³í»ó ϳ۳ñ³ÝÁ »õ å³ßïå³Ý»ó ³ÛÝ ÙÇÝã»õ ·É˳íáñ áõÅ»ñÇ Ñ³ëÝ»ÉÁ »õ ÙdzÛÝ 2-ñ¹ ³Ý·³Ù íÇñ³íáñí»Éáõó Ñ»ïá ·áõÙ³ñï³ÏÇ Ññ³Ù³Ý³ï³ñáõÃÛáõÝÁ ѳÝÓÝ»ó ßï³µÇ å»ïÇÝ: гÛñ»ÝÇùÇ Ñ³Ù³ñ Ù³ñï»ñáõÙ Ù³Ûáñ Ô³ñǵ۳ÝÁ óáõó³µ»ñ»ó µ³ó³éÇÏ ù³çáõÃÛáõÝ áõ Ñ»ñáëáõÃÛáõÝ »õ ³ñųÝÇ ¿ ÊáñÑñ¹³ÛÇÝ ØÇáõÃÛ³Ý Ñ»ñáëÇ Ïáãٳݦ:

Ð³Û ù³ç³½áõÝÁ ½áÑí»ó ѳÝáõÝ àõÏñ³ÇݳÛÇ ÙÕí³Í Ù³ñï»ñáõÙ` Ñ»ïÙ³Ñáõ ³ñųݳÉáí ëáëÏ È»ÝÇÝÇ ßù³Ýß³ÝÇ:

È»ÝÇÝÇ ßù³Ýß³Ýáí å³ñ·»õ³ïñí»ó ݳ»õ Ù»Ï ³ÛÉ Ñ³Û ï³ÝÏÇëï` 3-ñ¹ ·í³ñ¹Ç³Ï³Ý ï³ÝϳÛÇÝ ÏáñåáõëÇ 19-ñ¹ ·í³ñ¹Ç³Ï³Ý ï³ÝϳÛÇÝ µñÇ·³¹Ç 2-ñ¹ ï³ÝϳÛÇÝ ·áõÙ³ñï³ÏÇ ¹³ë³ÏÇ Ññ³Ù³Ý³ï³ñ ·í³ñ¹Ç³ÛÇ É»Ûï»Ý³Ýï ÂáíÙ³ë âáµ³ÝÛ³ÝÁ: ´»É·áñá¹Ç Ùáï Ù³ñïáõ٠ݳ áãÝã³óñ»ó ÃßݳÙáõ 3 ï³ÝÏ, 2 ѳϳï³ÝϳÛÇÝ Ññ³ÝáÃ, 2 Ëáßáñ ïñ³Ù³ã³÷Ç ·Ý¹³óÇñ` ³ñųݳÝÉáí γñÙÇñ
¹ñáßÇ ßù³Ýß³ÝÇ: ²å³ ²ËïÇñÏÇ ù³Õ³ùÇ Ù»ñӳϳÛùáõ٠ݳ áãÝã³óñ»ó Ù»Ï §ì³·ñ¦ ï³ÝÏ »õ ÙÇ ù³ÝÇ Ïñ³Ï³Ï»ï: §²ÛÝáõÑ»ï»õ Çñ ¹³ë³ÏÁ ³é³çÝáñ¹»ó í×é³Ï³Ý ·ñáÑÇ` â»Ùá¹³Ýáíϳ ·ÛáõÕÇ íñ³: ²Û¹ Å³Ù³Ý³Ï Ñ»ï»õ³ÏÁ å³éÏ»É ¿ñ ·»ïÝÇÝ »õ ã¿ñ ѳٳñÓ³ÏíáõÙ Ñ»ï»õ»É ï³ÝÏ»ñÇÝ: âáµ³ÝÛ³ÝÁ ï³ÝÏÇó ¹áõñë »Ï³í, áïùÇ Ñ³Ý»ó Ñ»ï»õ³ÏÁ »õ ·ñáÑÇ ï³ñ³í: Þáõïáí ݳ íÇñ³íáñí»ó ·ÉËÇó, ë³Ï³ÛÝ Ù³ñï³¹³ßïÁ ãÉù»ó, ÙÇÝã»õ ·ÛáõÕÁ ã·ñ³í»óÇݦ:

38-ñ¹ µ³Ý³ÏÇ 67-ñ¹ ·í³ñ¹Ç³Ï³Ý Ññ³Ó·³ÛÇÝ ¹ÇíǽdzÛÇ 138-ñ¹ ·í³ñ¹Ç³Ï³Ý Ññ»ï³Ý³ÛÇÝ ·Ý¹Ç ѳϳï³ÝϳÛÇÝ Ññ³ÝáÃÇ Ñ³ßí³ñÏÇ Ññ³Ù³Ý³ï³ñ, ·í³ñ¹Ç³ÛÇ »ýñ»Ûïáñ ʳãÇÏ Ø»ÉÇùë»ÃÛ³ÝÁ »ñ»ù ûñí³` ÑáõÉÇëÇ 5-7-Ç å³ßïå³Ý³Ï³Ý Ù³ñï»ñáõÙ áãÝã³óñ»ó ÃßݳÙáõ 7 ï³ÝÏ, ݳ»õ Ññ»ï³Ý³ÛÇÝ »õ
³Ï³Ý³Ý»ï³ÛÇÝ Ù³ñïÏáóÝ»ñ, 10 ³íïáÙ»ù»Ý³, 6 ·Ý¹³óÇñ, ³í»ÉÇ ù³Ý 300 ½ÇÝíáñ áõ ëå³` ³ñųݳݳÉáí È»ÝÇÝÇ ßù³Ýß³ÝÇ:

ÎáõñëÏÇ ×³Ï³ï³Ù³ñïáõÙ Çñ»Ýó ù³çáõÃÛ³Ùµ ³ãùÇ ÁÝÏ³Ý Ý³»õ Ñ³Û û¹³ãáõÝ»ñÁ: Ü. ¶³ëï»ÉÉáÛÇ ëËñ³ÝùÁ ÏñÏÝ»Éáõ ѳٳñ Ñ»ïÙ³Ñáõ гÛñ»Ý³Ï³Ý å³ï»ñ³½ÙÇ 1-ÇÝ ³ëïÇ׳ÝÇ ßù³Ýß³ÝÇ ³ñųݳó³í 2-ñ¹ û¹³ÛÇÝ µ³Ý³ÏÇ 227-ñ¹ ³ídz¹ÇíǽdzÛÇ 61-ñ¹ ·ñáѳÛÇÝ ³ídz·Ý¹Ç û¹³ãáõ, ³í³· É»Ûï»Ý³Ýï ¾¹áõ³ñ¹ ´áõÝdzÃÛ³ÝÁ, áñÁ û·áëïáëÇ 3-ÇÝ ´»É·áñá¹Ç ßñç³ÝáõÙ Çñ ³ÛñíáÕ ÇÝùݳÃÇéáí ÙËñ×í»ó ÃßݳÙáõ ½ñ³Ñ³ï»ËÝÇϳÛÇ ß³ñ³ëÛ³Ý Ù»ç:

ÎáõñëÏÇ ×³Ï³ï³Ù³ñïáõÙ Çñ»Ýó ϳï³ñ³Í ëËñ³·áñÍáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ »ñÏáõ ѳÛáñ¹ÇÝ»ñ Ñ»ïÙ³Ñáõ ³ñųݳó³Ý µ³ñÓñ³·áõÛÝ` ÊáñÑñ¹³ÛÇÝ ØÇáõÃÛ³Ý Ñ»ñáëÇ ÏáãÙ³Ý: λÝïñáÝ³Ï³Ý é³½Ù³×³Ï³ïÇ 2-ñ¹ ï³ÝϳÛÇÝ µ³Ý³ÏÇ 11-ñ¹
·í³ñ¹Ç³Ï³Ý ³é³ÝÓÇÝ ï³ÝϳÛÇÝ µñÇ·³¹Ç Ññ³Ù³Ý³ï³ñÇ ù³Õ·Íáí ï»Õ³Ï³É, ·í³ñ¹Ç³ÛÇ ·Ý¹³å»ï ¶ñÇ·áñ γÉáõëïáíÇ(¶³ÉëïÛ³Ý) Ù³ñï³í³ñ³Ï³Ý ÑÙïáõÃÛ³Ý áõ ³ñÇáõÃÛ³Ý, é³½ÙÇÏÝ»ñÇÝ Ù³ñï³Ï³Ý á·áí ¹³ëïdzñ³Ï»Éáõ »õ Ù³ñïÇ ³é³çÝáñ¹»Éáõ áõݳÏáõÃÛ³Ý ßÝáñÑÇí ï³ÝϳÛÇÝ µñÇ·³¹Á ßáõñç ٻϳÙëÛ³ Ù³ñï»ñáõÙ áãÝã³óñ»ó ѳϳé³Ïáñ¹Ç ѳñÛáõñ³íáñ ï³ÝÏ»ñ, Ññ³ÝáÃÝ»ñ, ÇÝùÝ ³ÃÇéÝ»ñ, ѳ½³ñ³íáñ ½ÇÝíáñ áõ ëå³: γÉáõëïáíÁ ½áÑí»ó 1943Ã. û·áëïáëÇ 7-ÇÝ` ÎáõñëÏÇ Ù»ñӳϳÛùáõÙ ÁÝóóáÕ Í³Ýñ å³ßïå³Ý³Ï³Ý Ù³ñïáõÙ:

1943Ã. ÑáõÉÇëÇ 12-13-ÇÝ úñÛáÉÇ Ù³ñ½Ç àõÉÛ³ÝáíáÛÇ ßñç³ÝáõÙ ï»ÕÇ áõÝ»ó³Í Ù³ñï»ñáõÙ óáõó³µ»ñ³Í Ëǽ³ËáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ ´ñÛ³ÝëÏÇ é³½Ù³×³Ï³ïÇ 11-ñ¹ ·í³ñ¹Ç³Ï³Ý Ññ³Ó·³ÛÇÝ ¹ÇíǽdzÛÇ 27-ñ¹ ·í³ñ¹Ç³Ï³Ý Ññ³Ó·³ÛÇÝ ·Ý¹Ç 9-ñ¹ í³ßïÇ ¹³ë³ÏÇ Ññ³Ù³Ý³ï³ñ, ·í³ñ¹Ç³ÛÇ É»Ûï»Ý³Ýï ìɳ¹ÇÙÇñ ÆáÝáëÛ³ÝÁ (ÐáíѳÝÝÇëÛ³Ý) »õë Ñ»ïÙ³Ñáõ ³ñųݳó»É ¿ ÊáñÑñ¹³ÛÇÝ ØÇáõÃÛ³Ý Ñ»ñáëÇ ÏáãÙ³Ý:

§Î³ï³ñ»Éáí ѳÛñ»ÝÇùÇ Ññ³Ù³ÝÁ,- ·ñ»É ¿ 鳽ٳ׳ϳï³ÛÇÝ §¼³ éá¹ÇÝáõ¦ ûñÃÁ` 1943Ã. û·áëïáëÇ 29-Ç Ñ³Ù³ñáõÙ,- ù³ç³ñÇ ËáñÑñ¹³ÛÇÝ ëå³ ÆáÝáëÛ³ÝÁ
ÑÇÝ· ·í³ñ¹Ç³Ï³Ý ³íïáÙ³ï³íáñÝ»ñÇ Ñ»ï ëñÁÝóó Ý»ñËáõÅ»ó ·»ñÙ³Ý³Ï³Ý Ëñ³Ù³ï »õ ÏéíÇ µéÝí»ó ÑÇïÉ»ñ³Ï³ÝÝ»ñÇ ÙÇ Ù»Í ËÙµÇ Ñ»ï:

Æñ»Ýó Ëǽ³Ë Ññ³Ù³Ý³ï³ñÇ ·É˳íáñáõÃÛ³Ùµ ·í³ñ¹Ç³Ï³ÝÝ»ñÁ, áñ Ù³ñïÝãáõÙ ¿ÇÝ ³éÛáõÍÇ ÝÙ³Ý, ³Û¹ ÏéíáõÙ áãÝã³óñÇÝ ÑÇïÉ»ñ³Ï³Ý 68 ½ÇÝíáñ áõ ëå³, ÇëÏ 18 Ñá·áõ ·»ñ»óÇÝ: ²Û¹ Ù³ñïáõÙ` Ù»ñ ѳñÓ³ÏÙ³Ý ³é³çÇÝ ûñÁ, ÇÝùÁ` ÆáÝáëÛ³ÝÁ, ³íïáÙ³ï³ÛÇÝ Ïñ³Ïáí áãÝã³óñ»ó 38 ½ÇÝíáñ áõ ëå³:

Ø»ñ ½áñù»ñÇ Ñ³ñÓ³ÏÙ³Ý »ñÏñáñ¹ ûñÁ ÆáÝáëÛ³ÝÁ Ù³ñï³Ï³Ý Ýáñ ëËñ³Ýù
·áñÍ»ó: ÜáõÛÝ ÑÇÝ· ·í³ñ¹Ç³Ï³Ý ³íïáÙ³ï³íáñÝ»ñÇ Ñ»ï ݳ ó÷³Ýó»ó ÃßݳÙáõ ÃÇÏáõÝù, áãÝã³óñ»ó ÙÇ ù³ÝÇ ·Ý¹³óñ³ÛÇÝ Ïñ³Ï³Ï»ï »õ Ùáï 70 ÑÇïÉ»ñ³Ï³ÝÝ»ñÇ:

гÛñ»ÝÇùÁ µ³ñÓñ ¿ ·Ý³Ñ³ï»É ì. ÆáÝáëÛ³ÝÇ ¹Ûáõó³½Ý³Ï³Ý ëËñ³·áñÍáõÃÛáõÝÝ
»ñÁ. ݳ ³ñųݳó»É ¿ ÊêÐØ µ³ñÓñ³·áõÛÝ å³ñ·»õÇÝ:

Üñ³ ³ñÇáõÃÛáõÝÝ áõ Ñ»ñáëáõÃÛáõÝÁ Ù»½ ѳٳñ Ùßï³å»ë ûñÇÝ³Ï ÏÉÇÝ»Ý ¨ ëËñ
³ÝùÝ»ñÇ ÏÏáã»Ý Ù»½ Ç ÷³éë Ù»ñ ѳÛñ»ÝÇùÇ: ÆáÝáëÛ³ÝÇ ³ÝáõÝÁ ÏÉÇÝÇ Ù»ñ ½áñ³-
Ù³ëÇ Ñå³ñïáõÃÛáõÝÝ áõ ÷³éùÁ¦: