Texte transcript du Pdf : à corriger et à formater paragraphe par paragraphe >> pour traductions ultérieures par Google
-
-
 ՊԲՀ.1959-II.III pp.247-256 - Մ. Կ. Զուլալյան - p.252   
«Դևշիրմե»-ն (մանկահավաքը) Օսմանյան կայսրության մեջ ըստ թուրքական և հայկական աղբյուրների. 
PAGE.0 ADIC – p.247 – p.248 – p.249 – p.250 – p.251 – p.252 – p.253 – p.254 – p.255 – p.256
-
Ա Բ Գ Դ Ե Զ Է Ը Թ Ժ Ի Լ Խ Ծ Կ Հ Ձ Ղ Ճ Մ Յ Ն Շ Ո Չ Պ Ջ Ռ Ս Վ Տ Ր Ց Ւ Փ Ք Օ Ֆ -
ա բ գ դ ե զ է ը թ ժ ի լ խ ծ կ հ ձ ղ ճ մ յ ն շ ո չ պ ջ ռ ս վ տ ր ց ւ փ ք օ և ֆ ։
-
I
 Նույնն է ասում նաև Թսւդեոս Սեբաստա ցին իր ссП ղբումտ ։  
II
 ...Եկեալ հրամանն չար և առ մեզ հասին։
Համէն տղայքն ի մի վ ա յ ր ս ը մ բ ռ ն ե ց ի ն 1 (ընդգծումը մերն է — Մ. Զ՛)t
Չէին վերցնում թուրքերեն իմացող, Ստամբոլլ այցելած ու աչքաբաց պատանիներին ու
ամ ուսն ա ցածնե րին
- (*1) 		aa
- (*1)
III
 Այնուհետև, հատուկ դավթարում արձանագրվում էր ընտրված երեխայի Գյուղը, գավառը,
սանջակը, հոր ու մոր տեղի սիփահոլ անունները։ Արձանագրված դավթարը կազմվում էր երկու
օրինակով։ Մի օրինակբ մնում էր մանկահավաքի պաշտոնակատարի մոտ, իսկ մյուսը՝ ccսյու-
րուջյուл ( SUftlCi'l — Ք 2
ո
ղ ) կոչված պաշտոնյայի մոտ, որբ նոր հավաքած երեխաներին իր հը Ա"
կողությամբ տանում, Հասցնում էր Ս տամբուր
- (*2) 		aa
- (*2)
IV
 Երեխաներին ծնողներից բաժանելու պատկերր ներկայացնում է մի կատարյալ ողբերգու-
թյուն։ Ահա Թ ադե ո и Ս եբաստացոլ կողմից նկարաղրված մի այդպիսի ցնցող պա տկեր.
Ողորմագին դիմօք ար տա սուկին
Ծն ողքն և ազգականքն և եղբարք նոցին
Մինչ զի զամենեսեան ի յողբ շարժէին
Զո
ր ոչ կարէ պատմել լեզու մարդկային։
Սևազգեստ լինէին քուրձ զգենուէին
Մոխրաթաւալ անձամբ աղաղակէին
Տարակուսեալ հոգով ի տուն նստէին,
Հանգուցեալ մեռելոցն երանի տային։
3որժամ բաժանեն զնոսա ի ծնողաց
Անդ եղև աղաղակ մեծ կոծումն և լաց
Որպես որ բաժանեն, զգառն ի մաքեաց
Ե լ եղև մեծ աղէտ տարակուսանաց3
- (*3) 		aa
- (*3)
V
 Երեխաներին տանելուց առ и/ջ հանում էին նրանց սլապենական հագուստը և հագցնում լա-
տուկ կարմիր զգեստ, որբ կոչվում էր կզրլ արա։ Ողբում այգ մասին ասված է.
3որժամ առեալ զտղայքն և հաւանէին
Ж այրենական զգեստն յանձնէն առնէին.
Բերեալ այլ նոր հանդերձ ագոլցանեին,
Հարկանելով զծնոգսն ի բաց վարէին		  
VI
 Սուլթանական հրովարտակներից երևում է, ՛որ այդ հագուստի համար երեխաների ծնող-
ներից նախատեսված էր վերցնել հատուկ հարկ, որ կոչվում էր «իւլաթ բահասը» ( Ь 11Я է Ь я Ь я м )
Եթե սկզբնական շրջանում այղ հէսրկր սահմանված էր 90-ից 100 ակչե յուրաքանչյուր
երեխայի համար, ապա հետագայում XVI ղ՚սրի վերջին և XVII դարի и կղբին, հարկի չափը հաս-
նում էր մինչև 600 ակչեիԿ
- (*4) 		aa
- (*4)
VII
 Հրովարտակները ամենախիստ կերպով զգուշացնում են պետական պաշտոնակատարներին,
սր ճանապարհներին, իջևաններում նորահավաքներին «փախչելու հնարավորություններ ՍԻ"
նեն»։ Սակայն, ինչպես երևում է, փախուստի դեպքերը անպակաս են եղել, դրա համար էլ
սուլթանական մի «հյուքմ»֊ում հրամայվում է «վւս՚խչողներին բռնել և իրենց տեղր բերելն։
1562 թ. սուլթանական մի ուրիշ հրովարտակում ասված է. <rՀավաքված աջեմի տղաների մեջ
ոմանք խելահաս լինելով, ճանապարհին բերելու ժամանակ և կամ թուրքերին հանձնելիս և կամ
տեղ հասնելուց ու ծառայության տրվելուց առաջ, վւախչեյիս են եղել իրենց գյուղերը, նրանց
խստիւվ հետապնդել և նորից ետ բերելս
- (*5) - (*6)		 aa
- (*5) - (*6)
- 1/ Ն. Ակինյան, նշվ. հոդվածը, page 693։

- 2/ Տե՛ս հիջրեթի 1032(1622) թվականի հրովարտակը, I. H. Uzunçarşili , նշվ. աշխ. page 95։

- 3/ Ն. Ակինյան, նշվ. հոդվածը, "Հանդես ամսօրյա", 1952, page 593։

- 4/ I. H. Uzunçarşili , Devşirme, (M. Z. Pakalin, Osmanli tarih deyimleri ve terimléri sözlügü, Istanbul, 1948, pp.445-446)

- 5/ I. H. Uzunçarşili , Osmanli devleti teskilatindan kapukulu ocaklan, page 120 ։

- 6/ Նույն տեգում, page 125
-
Ա Բ Գ Դ Ե Զ Է Ը Թ Ժ Ի Լ Խ Ծ Կ Հ Ձ Ղ Ճ Մ Յ Ն Շ Ո Չ Պ Ջ Ռ Ս Վ Տ Ր Ց Ւ Փ Ք Օ Ֆ -
ա բ գ դ ե զ է ը թ ժ ի լ խ ծ կ հ ձ ղ ճ մ յ ն շ ո չ պ ջ ռ ս վ տ ր ց ւ փ ք օ և ֆ ։
-
PAGE.0 ADIC – p.247 – p.248 – p.249 – p.250 – p.251 – p.252 – p.253 – p.254 – p.255 – p.256
-

-










-