-

<<< Mappemonde arménienne en Pdf Gallica (imprimée à Amsterdam en 1695)
  • - Page.210
  • Hannes Sköld (1886-1930), L'origine des Mamiconiens d'après Moïse de Khorène, Revue des Études arméniennes, Paris 1925, tome V, pp.131-36
-
en préparation
-
ՊԲՀ - 1976-IV . pp. 203-212
Սվազյան, Հ. Ս. (1976) Ճեները և «Ճենաց աշխարհը» ըստ հայկական աղբյուրների.
Biographie de l'auteur de cet article, l' historien Henrik S. Sevazian : Հենրիկ Սուրենի Սվազյան
Lecture et annotation des pages prévues pour conférence ou traduction ultérieures
-
Les "Djèns" et le "Djènats Achkharh" (le Monde des Djèns) dans les sources arméniennes (V-XIII siècles)
-
Pr Sevazian - p.203 - p.204 - p.205 - p.206 - p.207 - p.208 - p.209 - p.210 - p.211 - p.212
-
-
1783 Formose Chine Japon Corée Gravure par Lattre et publié en 1783 Charles François Delamarche (1740-1817)
-

Page 210
-

Références bibliographiques

- Sköld, ճք նշվ. աշխ,, էջ 132։ Այս Հեղինակը նշված հոդվածում ի մի է բերել խնդրառու բառի շուրջը եղած բոլոր կարծիքները ցույց տալով նրա թյուրքական ծագումը։ - Hannes Sköld (1886-1930)
- Н . Адонц, « Начальная история Армении» у Себеоса в ея отношениях к трудам Монсея Хоренского и Фауста Византийского, « Византийский Временник », т. VIII , в ы п. 1-2, СПб ., 1901 , էջ 90 - Никола́й Гео́ргиевич Адонц (1871-1942) - Nicholas Adontz - ։
- Հ. Աճառյան, Հայոց անձնանունների բառարան, հատ. Ա, Երևան, 1942, էջ 368։ - Հ. Աճառյան - Hratchia Adjarian -
- 43/ Sköld, նշվ. աշխ., էջ 134։ - Hannes Sköld (1886-1930) - Ստ. Մալխասյանց, Մատենագիտական դիտողություններ, Երևան, 1961, էջ 218։ - Ստեփան Մալխասյանց - Stepan Malkhasyants(1857-1947) -
- 44/ М. И. Артамонов, История хазар , Л ., 1962 էջ 147։ - М. И. Артамонов (1898-1972) - Mikhaïl Illarionovitch Artamonov -
- 45/ Նույն տեղում, էջ 146։
- 46/ Դ. Ե. Երեմեև, Թուրքերի ծագումը, Երևան, 1975, էջ 74։ Այս քաղաքական վիճակն է արտացոլված «Աշխարհացոյցում» (տե՛ս էջ 42)։ - Դ. Ե.Երեմեև - Д. Е. Еремеев [ՊԲՀ1972-II  pp.237-242]
- 47/ Սեբեոս, էջ 69։ - Sébéos -
- 48/ « Մովսեսի Կաղանկատուացւոյ Պատմութիւն Աղուանից աշխարհի », Բ՚իֆլիս, 1912, գիրք Բ, գլ. ԺԲ, էջ 159-165։ - Moïse (ou Movses) Kaghankatvatsi -
- 49/ Նույն տեղում, դիրք Բ, գլ. ԽԱ, էջ 282։ «Բարեմիտ իշխանն մեծադահ Աղփիղութուեր... ղազում գործս արութեան ցուցեալ ի Թուրքաստանի առ Խազրիականն և ի սէր իւր գրաւեալ զնա տայ զդուստր իւր նմա կնութեան»։ - Moïse (ou Movses) Kaghankatvatsi -
- 50/ « Պատմութիւն Շապհոյ Բագրատունւոյ », ի լոյս ածին Գ. Տեր-Մկրտչեան եւ Մեսրոպ եպիսկոպոս, էշմիածին, 1921, էջ 18։ - Շապուհ Բագրատունի -

St Pétersburg 1885



Tiflis 1899
-
Hratchia Adjarian
Mikhaïl I. Artamonov
(1900-1999)
Stepan Malkhasyants
(1857-1947)
-

-
Lecture des paragraphes par page et début d'annotations par paragraphe (I, II, III, IV, V, VI, etc.)
Corrections prévues des textes transcrits
-
Ա Բ Գ Դ Ե Զ Է Ը Թ Ժ Ի Լ Խ Ծ Կ Հ Ձ Ղ Ճ Մ Յ Ն Շ Ո Չ Պ Ջ Ռ Ս Վ Տ Ր Ց Ւ Փ Ք Օ Ֆ -
ա բ գ դ ե զ է ը թ ժ ի լ խ ծ կ հ ձ ղ ճ մ յ ն շ ո չ պ ջ ռ ս վ տ ր ց ւ փ ք օ և ֆ ։ « » *
А Б В Г Д Е Ё Ж З И Й К Л М Н О П Р С Т У Ф Х Ц Ч Ш Щ Ъ Ы Ь Э Ю Я І Ї Ў
а б в г д е ё ж з и й к л м н о п р с т у ф х ц ч ш щ ъ ы ь э ю я і ї ў
-
I
 նաև Սեբեոսի մոտ գործածված ճեպետխոյ (ուղդ. հոլովում՝ ճեպետուխ)
անունը, л/1/7 « ճ ձ ծ » р ш я Д ազդեցությամբ նույնպես համարվում է չին արևն
բառ։ Վերջինս, որը հայկական այլ աղբյուրներից հայտնի Ջեբու խաքանն
է, ինչպես հեշտությամբ դա երևում ,է առաջին հայացքից, և ինչպես ցույց են
տվել Հ. Սկոլդն ու Ստ. Մալխասյանցը*
(*43)
, նշանակում է «յաբղու կագան»,(*44)
(Xյաբղուն ու շադը Թյուրքական կագանատի բարձրաստիճան անձանց
տիտղոսներն են» (*45)		  
II
 Թյուրքական կագանատը VI դարում արդեն զբաղեցնում էր հսկայական մի տարածություն հասնելով մինչև Վոլգա (Իթիլ), իր մեջ միավորելով բազ֊մա թիվ ցեղեր (*46)
։ Այս իսկ պատճառով հաճախ նրանք իրենց արշավանքներին
մասնակից էին դարձնում նաև այդ ցեղերին (մասնավորապես խազարներին)Հ
հատկապես Անդրկովկաս կատարած արշավանքների ժամ ան ակ։ Սեբեոսի (Sébéos)
մի վկայության համաձայն հայ իշխաններից ոմանք (ГШ պս տա մ բե ալ գնացին ի
ծառայութիւն Մեծին Խաքանայ արքայի կողմանցն հիւսիսոյ, ի ձիռն ճեն աս֊
տանն ճեպետխոյ. ապա գնացեալ յարևելից յաըևմուտս ընդ կողմանս հիւ-
սիսոյ՝ խառնել ընդ զաւրացն ճեպետխոյն այնորիկ, հրամ անաւ թագաւորին
իւրեանց Խաքանա յ։ Եւ ելեալ ընդ պահակն ճորա զա լրաւք բազմութեան՚ գնացին յաւգնականութիւն թագաւորին Յունաց»։(*47) Մովսես Կաղանկատվացին էլ
է անում նույն պատմությունը, ուր բյուգանդական կայսր Հերակլին հյուսիսից օգնության են դալիս խազարները։(*48) Կաղանկատվացու մոտ մի ուրիշ տե-
ղում ավելի որոշակի է երևում հյուսիսային ցեղերի վասալական կախվածու-
թյունը Թուրքեստանի խաթանից, ըստ այդ վկայության, հոնաց (կամ [սա-
ղարաց ) արքան՝ Աէփիէիթվերը) այնպիսի քաջագործությունն եր է կատարում
Թուրքեստանում ու այնպիսի անուն վաստակում, որ թուրքեստանցիների թա-
գավորը նրան կնության է տալիս իր դստերը։(*49)

Turcs - Volga - Khazars - Transcaucasie

l'Empereur byzantin Héraclès

III
 րուցե նման քաղաքական իրավիճակն է պատճառը, որ Շապուհ Բագ-
րատունին, միակը մեր հայ մատենագրության մեջ, ճեներին նույնացնում է
խազարների հետ,(*50) իսկ Խորենացին նրանց համարում է (Гամենայն հիւսի		  
-
Ա Բ Գ Դ Ե Զ Է Ը Թ Ժ Ի Լ Խ Ծ Կ Հ Ձ Ղ Ճ Մ Յ Ն Շ Ո Չ Պ Ջ Ռ Ս Վ Տ Ր Ց Ւ Փ Ք Օ Ֆ -
ա բ գ դ ե զ է ը թ ժ ի լ խ ծ կ հ ձ ղ ճ մ յ ն շ ո չ պ ջ ռ ս վ տ ր ց ւ փ ք օ և ֆ ։ « » *
А Б В Г Д Е Ё Ж З И Й К Л М Н О П Р С Т У Ф Х Ц Ч Ш Щ Ъ Ы Ь Э Ю Я І Ї Ў
а б в г д е ё ж з и й к л м н о п р с т у ф х ц ч ш щ ъ ы ь э ю я і ї ў
Recherches
iconographiques
et présentation :
Nil Agopoff
-
à compléter
Pr Sevazian - p.203 - p.204 - p.205 - p.206 - p.207 - p.208 - p.209 - p.210 - p.211 - p.212
-
-