- |
|||
_<< L'historien Movsès Khorenatsi (Peinture au Monastère Saint-Lazare de Venise ou Musée d'Art à Érévan ?) |
|||
- |
- |
|
ՊԲՀ - 1976-IV . pp. 203-212 Սվազյան, Հ. Ս. (1976) Ճեները և «Ճենաց աշխարհը» ըստ հայկական աղբյուրների. Biographie de l'auteur de cet article, l' historien Henrik S. Sevazian : Հենրիկ Սուրենի Սվազյան Lecture et annotation des pages prévues pour conférence ou traduction ultérieures |
|
- |
|
Les "Djèns" et le "Djènats Achkharh" (le Monde des Djèns) dans les sources arméniennes (V-XIII siècles) |
|
- |
|
- |
|
L'Arménie présente dans la carte du jésuite Athanasius Kircher (1601-1680) |
|
- |
- |
Références bibliographiques - 51/ «Ագաթանգեղայ Պատմութիւն Հայոց», Տփղիս, 1909, էջ 23։ - Agathange -
- 52/ Հոմհան Մամիկոնյան, Պատմութիւն Տարօնոյ, էջ 70։ Ագաթանգեղոս, էջ 23-24։ - Agathange - - 53/ Սեբեոս, էջ 12։ - Sébéos - - 54/ Խորենացի, էջ 222։ - Moïse de Khorène |
- |
- |
||
Lecture des paragraphes par page et début d'annotations par paragraphe (I, II, III, IV, V, VI, etc.) Corrections prévues des textes transcrits |
||
- |
||
Ա Բ Գ Դ Ե Զ Է Ը Թ Ժ Ի Լ Խ Ծ Կ Հ Ձ Ղ Ճ Մ Յ Ն Շ Ո Չ Պ Ջ Ռ Ս Վ Տ Ր Ց Ւ Փ Ք Օ Ֆ - ա բ գ դ ե զ է ը թ ժ ի լ խ ծ կ հ ձ ղ ճ մ յ ն շ ո չ պ ջ ռ ս վ տ ր ց ւ փ ք օ և ֆ ։ « » * А Б В Г Д Е Ё Ж З И Й К Л М Н О П Р С Т У Ф Х Ц Ч Ш Щ Ъ Ы Ь Э Ю Я І Ї Ў а б в г д е ё ж з и й к л м н о п р с т у ф х ц ч ш щ ъ ы ь э ю я і ї ў |
||
- |
||
I |
սա կանաց ա զգա ց ա ռաշին ը У) ի չնայած որ Թուրք ես տանը չէր կարող Հայաս- տանից հյուսիս գտնվել |
|
II |
ճենաց երկրի ու ց եղա պա տ կան ե լութ յան հարցը ա յսքանով կարելի էր ավարտված համարել, եթե ժխտելով Մ ամ իկոն յանների չինացիներ լինելու տիրապետող կարծիքը, նոր բացատրության անհրաժեշտություն չծա դեր։ Բա- րեբախտաբար մեր մ ա տ են ա գրության մեշ կան փաստեր, որոնք նոր բա- ցատրությունների հնարավորություն են տալիս։ |
|
III |
Ինչպես հայտնի է հոս րով Հայոց թագավորը Պարթև Անակից ստանալով մահացու վերքեր, մահվան հոգեվարքի մեշ <гհրաման տայր զազգատոհմն (Անակի— Հ * Ս.) սատակելД) (*51) * Այո լսելով դայակները Անակի որդիներից՝ Գրիգորին փախցնում են Рյուզանդիա, իսկ ((զմիւս եղբայր նորա, որ կոչէր անուն նորա Սուրեան, մանկաբարձքն փախուցին ի դուռն Պարսից, և անդ սնաւ առ հաւրաքեռ իւրում, որ էր կին թագաւորին Ջուանշերի։ Որ իբրև գաւ- րացաւ, գնաց յերկիրն ճենաց, յետ մահուն հոսրովոլհեայ. և կացեալ անդ ամս Ժ, թագաւորեաց անդ ի վերայ երկրին ճենաց ամս ԺԹ»* (*52) ։ Սեբե ոսի մոտ Մ ամ իկոն յանների նախահայրերն են Մամիկն ու Կռնակը՝ «որ դիք Կառն ամ աչ նախարարին, որ էր երկրորդ ի թագաւորութեան ճենաստանի»։(*53) Շատ հնա- րավոր է, որ վերոհիշյալ Սուրենը, որը ըստ պատմիչի հետագայում դարձել է ճենաց աշխարհի թագավոր, նույնական լինի Կառն ամայ ի հետ, որի դերը երկրի քաղաքական կյանքում այնքան էլ չի տարբերվել թագավորի դերից։ հորենացու մոտ էլ երկու եղբայրները կոչվում են (Гմեծ նախարարքя,(*54) ուս- տի և պատմիչը այնքան էլ չի մեղանչում, երբ Սուրենին անվանում է թագա- վոր, մ անավանդ, երբ այստեղ որոշակի դեր կարող էր խաղալ տոհմ ական հպարտությունը։ Թե պետ և կա ժամանակագրական անհամաձայնություն, բայց այն լոկ պատմիչների ճ տարբեր ժամանակներում ապրելու ու ստեղծա- գոբծելու, զրույցի՝ նրանց հասած առանձին տարբերակների, գրավոր ու բա- նավոր աղբյուրների պահ պ ան վա ծութ յան աստիճանի հետևանքն է: |
|
IV |
Այստեղից այն հետևությունն է բխում, որ Անակ Պարթևի հետնորդնե- րը կամ Գրիգոր Լուսավորչի սերնդակիցները ճենաց աշխարհում հասել են բարձր պատիվների, մրցակից դառնալով տեղա կան թագավորների համար երկրի կառավարման գործում, ուստի և, բնականաբար, հալածվել են վեր- ջիններիս կողմից։ Շատ հավանական է, որ պարթևական ծագումն էլ օգնեց, որ եղբայրները չհանձնվեցին ճենաց թագավորին և դարձավ այն գ ոԸ~ ծոններից մեկը, որոնք պայմանավորեցին Մ ամ իկոն յանների հավատարմու- թյունը Արշակունիներին Հ իրենց նախնիների ազգականներին։ Հարկ է հի- շել, որ է. Դյուլորիեի կարծիքով (որ բերել է Ստ. Մալխասյանցը) (ГԱռ աւա- տական միապետութեամբ Արշակունեաց զգահն առաջին ունէր արքայն Պար- սից, որ կրէր զտիտղոս արքայից արքայի. զերկրորդն ունէին զտեղի թագա- ւորք Հայոց Արշակունիք, զերրորդն ճ Արշակունիք Բագդրիոյ (որի կազմում հելլենիստական ժամանակաշրջանում գտնվում էր և այն երկիրը, որտեղից փախել էին Մամիկոնյանները— Հ. Ս.) և ղլորրոըդն ՈՐՔ Ի հիւսիսակողմն |
|
- |
||
Ա Բ Գ Դ Ե Զ Է Ը Թ Ժ Ի Լ Խ Ծ Կ Հ Ձ Ղ Ճ Մ Յ Ն Շ Ո Չ Պ Ջ Ռ Ս Վ Տ Ր Ց Ւ Փ Ք Օ Ֆ - ա բ գ դ ե զ է ը թ ժ ի լ խ ծ կ հ ձ ղ ճ մ յ ն շ ո չ պ ջ ռ ս վ տ ր ց ւ փ ք օ և ֆ ։ « » * А Б В Г Д Е Ё Ж З И Й К Л М Н О П Р С Т У Ф Х Ц Ч Ш Щ Ъ Ы Ь Э Ю Я І Ї Ў а б в г д е ё ж з и й к л м н о п р с т у ф х ц ч ш щ ъ ы ь э ю я і ї ў |
Recherches iconographiques et présentation : Nil Agopoff |
|
- |
- |
||
|
||
|
||
- |